دانش استراتژیک

 

دانش استراتژیک دارای طیفی از ویژگی خاص و ویژه است و در ادامه درباره آنها مطالبی بیان می‏ شود.

  • دانش استراتژیک دانشی بی ‏بدیل است، یعنی در شرکت‏های دیگر قابل دستیابی نیست.
  • در دسترس و قابل دستیابی برای استفاده‏ کننده است که آنها با استفاده از آن می‏ توانند محصولات و خدمات جدید در داخل شرکت تولید کنند.
  • باعث تولید ارزش می‏ شود.
  • بسیار دشوار است که مجددا تولید و یا جایگزین به وسیله دانش دیگری شود.
  • پویاست، در این حالت دانش سازمان مدام در ارتباط با تغییرات محیط بیرونی و درونی بهبود می ‏یابد.
  • مبتنی بر یک فرایند یادگیری قوی است که دربردارنده عملیات مداومی است که درصدد حفظ ویژگی ‏های دیگر دانش استراتژیک است. این فرایند یادگیری اگر چه بسیار دشوار است ولی بهترین وسیله جهت حفظ و تقویت ماهیت استراتژیک دانش است.

مهم‏ترین تاثیر دانش‏ استراتژیک در شرکت ایجاد یک رویکرد جدید جهت شناسایی شکاف دانش و شکاف استراتژیک است. شکاف دانش یعنی این که چه چیزی سازمان می‏ داند و چه چیزی باید بداند که این شکاف بیان کننده فرصت‏های آموزشی جهت پرکردن نقص‏ های موجود است و می‏ باید برنامه‏ هایی را جهت آموزش در نظر گرفت.

هم اکنون سازمان ‏ها از چنان دانش عظیم و گسترده ای برخوردارند که نظم بخشیدن به آن کاری دشوار است و بدون مدیریت دانش قادر به بهره برداری صحیح از آن نخواهند بود. در واقع مدیریت دانش، به معنای مدیریت کردن دانش در جهت بهبود عملکرد وتحقق اهداف سازمانی است. مديريت دانش بدون طراحي گام‌هاي سنجيده محكوم به شكست است. با روش‌هاي سنتي نمي توان دارايي‌هاي فكري شركت را مديريت كرد. بنابراین برای تحقق مدیریت دانش، ایجاد برنامه استراتژیک جامع مدیریت دانش الزامی است. چرا که بدون داشتن یک برنامه استراتژیک پیاده سازی مدیریت دانش غیر ممکن است. به کمک استراتژی های مدیریت دانش سازمان قادر است بعد نوآوری و رقابت پذیری خود را ارتقا بخشد.

رویکرد مدیریت دانش استراتژیک ، با مطرح شدن دانش به عنوان دارایی استراتژیک سازمان‏ ها برای اداره و سازماندهی آن پا به عرصه نهاد. دانش موجود در سازمان یک منبع پویا است بنابراین به مدیریت دقیق نیازمند است. چرا که دانش فعلی موجود در سازمان ها یک منبع استراتژیک می‏ باشد و از استراتژی دانش برای پر کردن شکاف میان دانش موجود و دانش مطلوب استفاده می‏ شود. دانش استراتژیک در پی آن است که به سوالات استراتژیک پاسخ داده و مزیت رقابتی ایجاد نماید. در استراتژی ها به بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدات سازمان می پردازند و از این نقاط در جهت بهبود وضعیت عملکرد سازمان می پردازند. استراتژی شخصی ‏سازی و استراتژی مستندسازی دو استراتژی می باشند که برای بهبود مدیریت دانش مورد استفاده قرار می گیرند. سازمان ها عموما برای مدیریت دانش از یک استراتژی استفاده می‏ کنند و از استراتژی دیگر در جهت پشتیبانی از استراتژی اصلی بهره می برند. چرا که استفاده از هر دو استراتژی سبب هم افزایی می گردد.

نکته بسیار اساسی و قابل توجه که منجر به مطرح شدن رویکرد استراتژیک در مدیریت دانش می ‏شود این است که مدیریت دانش باید در خدمت حرکت استراتژیک سازمان و تعامل استراتژیک آن با محیط متلاطم و متغیر کسب وکار باشد. دانش و مدیریت آن به تنهایی و مستقل از اهداف استراتژیک سازمان کاملاً بی ‏معنی و فاقد ارزش خواهد بود. در واقع مدیریت دانش و مدیریت استراتژیک را نمی توان از هم تفکیک نمود. بنابراین مدیریت دانش سازمان بایستی همسو و هماهنگ با اقدامات استراتژیک سازمان در سطح کلان مطرح و مورد توجه قرار گیرد.

امروزه مدیران سازمان ها به هنگام تدوین، اجرا و ارزیابی استراتژی باید نقش دانش، سرمایه های ناملموس و مدیریت آن را در موفقیت و بهبود عملکرد سازمان در نظر بگیرند. هنگام تجزیه و تحلیل محیط داخلی و خارجی و تعیین نقاط قوت و ضعف سازمان باید دانش و سرمایه های ناملموس را هم مدنظر قرارداد .طبق مطالعات انجام شده به کارگیری استراتژی های مدیریت دانش مزایایی مانند: بهبود عملکرد سازمانی، استفاده بهینه از سرمایه فکری، کاهش دوباره کاری، ارتقا یادگیری و نوآوری، رضایت مشتریان و ذینفعان، ایجاد خلاقیت وایجاد مزیت رقابتی را در پی دارد. به منظور آشکار کردن پیوند استراتژی و دانش ، سازمان ها باید چشم انداز و ماموریت استراتژیک خود را مشخص کنند و به دنبال از بین بردن شکاف بین دانش موجود و دانش مطلوب برآیند. از این رو هدف مدیریت دانش استراتژیک برقراری ارتباط میان مدیریت دانش و استراتژی کسب و کار است، تا شکاف موجود را پوشش دهد.

در واقع دانش استراتژیک تنظیم رفتار سازمان یا فرد در تعامل با محیط است و مدیریت دانش استراتژیک  تشخیص فرصت‏های اصلی و متمرکز کردن منابع سازمان در جهت تحقق منابع نهفته در آن است (منبع کتاب مدیریت دانش و مدل تعالی سازمانی نوشته علی قاسمی قاسموند).

 

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.